Nu het einde van het jaar aanbreekt, word je als werkgever ongetwijfeld overspoeld met vragen over niet-opgenomen vakantiedagen. Maar hoe zit de regelgeving nu eigenlijk in elkaar? Een overzicht...
Vakantiedagen opbouwen : het basisprincipe
Voltijdse werknemers in België hebben doorgaans recht op vier weken (20 dagen) jaarlijkse vakantie. Voor deze dagen krijgen zij ook vakantiegeld. In het systeem van vakantiegelden bestaan er voorlopig nog verschillen tussen arbeiders en bedienden. Voor pas afgestudeerden en voor 50-plussers die na een periode van inactiviteit terug aan de slag gaan, bestaan speciale regelingen.
Volgens de Belgische vakantiewetgeving bouwt een werknemer vakantierechten op op basis van zijn prestaties in het voorgaande kalenderjaar. Het kalenderjaar waarin de werknemer zijn vakantie opneemt wordt het vakantiejaar genoemd. Het voorafgaande kalenderjaar, waarin de vakantierechten worden opgebouwd, is het vakantiedienstjaar.
Vakantiedagen overdragen naar het volgende jaar, mag dat?
Wettelijke vakantiedagen overdragen is volgens de letter van de wet niet toegestaan en een werknemer die zijn vakantiedagen niet opneemt is deze bijgevolg kwijt. Ook ADV-dagen (arbeidsduurvermindering) moeten opgenomen worden voor het einde van het jaar. Een belangrijke functie in de onderneming uitoefenen of een te drukke agenda hebben, volstaan niet om de wettelijke vakantie te kunnen overdragen of de betaling ervan te vragen onder de vorm van vakantiegeld.
In de praktijk laten echter heel wat ondernemingen toch toe om een beperkt aantal vakantiedagen over te hevelen. Het gaat hier dan wel om extralegale vakantiedagen of bijkomende vakantiedagen die op sectoraal- of ondernemingsvlak geregeld zijn. Volgens onderzoek zou het zelfs om 47% van de werknemers gaan. Gezien de wetgeving niet voorziet in een wettelijk kader op dat vlak, kan je hier als werkgever zelf de spelregels bepalen. Deze spelregels worden best in het arbeidsreglement vastgelegd !
Werknemers die er bewust voor kiezen om niet al hun vakantiedagen te gebruiken, ontvangen wel geen vakantiegeld voor de dagen die overblijven. Wil je je medewerkers toch een vergoeding betalen voor hun resterende vakantiedagen, hou er dan rekening mee dat dit moet gebeuren onder de vorm van een premie. Daar moet je RSZ-bijdragen op betalen en een exceptionele voorheffing. Een financieel interessante keuze is het dus niet.
zijn er sancties voor mij als werkgever indien niet alle vakantiedagen werden opgenomen?
Als werkgever heb je de plicht om ervoor te zorgen dat je werknemers hun vakantie opnemen. Het niet nakomen van deze verplichting kan gesanctioneerd worden met administratieve en zelfs strafrechtelijke geldboetes.
In de praktijk dien je ervoor te zorgen dat je je werknemers voldoende informeert over het feit dat ze tijdig hun openstaande vakantiedagen dienen op te nemen. Indien je werknemer, ondanks jouw waarschuwingen, toch beslist om niet al zijn dagen op te nemen, dan loop je geen risico op de hierboven vermelde sancties.
Wat in geval van langdurige ziekte of overmacht?
Indien de arbeidsovereenkomst van je werknemer geschorst was, bv. door een langdurige ziekte of indien je werknemer door een overmachtssituatie zijn vakantie niet kón opnemen, dan moet je als werkgever wel het saldo van de niet-opgenomen wettelijke vakantiedagen uitbetalen en dit ten laatste op 31 december van het vakantiejaar.
In de praktijk: geef een volgorde aan
Tenzij de referentieperiode niet overeenkomt met het kalenderjaar, kunnen best eerst de wettelijke vakantiedagen opgenomen worden, dan de ADV-dagen en pas daarna de extralegale vakantiedagen en anciënniteitsdagen.
MEEr info?
Heb je nog vragen over die wetgeving? Weet je niet wat doen als je werknemer van een voltijds op een deeltijds regime overstapt of omgekeerd? Contacteer dan je sociaal secretariaat.
Bronnen: Propay, GroupS, SdWorx