De barometer van het vrouwelijk ondernemerschap in het Brusselse Gewest van het platform Women in Business, publiceert in zijn editie van 2019 dat één op tien vrouwen in Brussel zelfstandige in hoofdberoep is, wat het hoogste percentage is in België. Op 10 jaar tijd is het aantal vrouwelijke zelfstandigen in het Brusselse Gewest met 30% gestegen, en zelfs met meer dan 50% voor vrouwelijke zelfstandigen in bijberoep. Een van de redenen voor deze opwaartse trend is het werk van bedrijfscoöperaties die zich inzetten om werkzoekende vrouwen warm te maken om het ondernemerschap risicovrij uit te proberen. Ondanks de vooruitgang dankzij de maatregelen van het Gewest, blijft het percentage “vrouwelijke” NEET's (Not in Education, Employment & Training) nog te hoog.
Het vrouwelijk ondernemerschap in Brussel zit in de lift. Dat lijkt de belangrijkste bevinding te zijn van de editie 2019 van de tweejaarlijkse barometer die recent is gepubliceerd door Women in Business, het platform voor vrouwelijk ondernemerschap in Brussel dat beheerd wordt door de dienst 1819.
Bemoedigende cijfers
De cijfers van 2018 zijn bijzonder veelzeggend. Dat jaar had 52% van de vrouwen tussen 15 en 64 jaar een job, wat een stijging betekent van bijna 2 procentpunten ten opzichte van het voorgaande jaar. Het was de grootste jaarlijkse stijging in de afgelopen tien jaar en droeg bij aan een sterke daling van de werkloosheid onder vrouwen (-1,7 procentpunt).
Nog in 2018 waren meer dan 27.000 vrouwen onder de 65 jaar, hetzij 10% van alle werkende vrouwen in Brussel, onderworpen aan de Sociale Zekerheid Zelfstandige Ondernemers. In tien jaar tijd is het aantal vrouwelijke zelfstandigen in het Brusselse Gewest met 30% gestegen, en het aantal vrouwelijke zelfstandigen in bijberoep met meer dan 50%.
Die toename is ook zichtbaar in de Europese cijfers over de ondernemingsgraad bij vrouwen. Terwijl België vroeger onderaan de lijst van 28 EU-lidstaten bengelde met een ondernemingsgraad van 3,1 (het laagste percentage in de Unie), blijkt uit de laatste studie van in 2015 dat ons land een aanzienlijke toename van het aantal vrouwelijke zelfstandigen optekende, waardoor het een ondernemingsgraad van 5 bereikt en op de 14e plaats op gelijke hoogte komt met Hongarije en Spanje.
De sleutelrol van activiteitencoöperaties
De oprichting van activiteitencoöperaties* in Brussel helpt de groei van de afgelopen tien jaar zeker te verklaren. Zulke coöperaties bieden een gestructureerd en veilig kader om een ondernemingsproject op een serene manier te kunnen ontwikkelen en te testen op de markt.
Senrei Wu: “Dankzij JobYourSelf kon ik me concentreren op de ontwikkeling van mijn project, zonder financiële risico's te nemen. Ik denk niet dat ik anders op mijn eentje als ondernemer zou zijn begonnen. Wat mij het meeste aansprak was de mogelijkheid om het eerst 18 maanden te kunnen uitproberen, een klantenkring te kunnen uitbouwen, en mijn beslissingen te toetsen bij de adviseurs en coaches, voordat ik echt als zelfstandige aan de slag ging.”
Senrei Wu startte haar plantaardige slagerij op onder de naam BoucheB. Senrei maakt 100% vegan bereidingen met lokale en seizoensgebonden producten. Haar producten zijn verkrijgbaar bij Färm en andere grote Brusselse biowinkels.
Op 10 jaar tijd is het aantal vrouwen in activiteitencoöperaties met meer dan 50% toegenomen. Daar zijn meer dan 500 ondernemingen uit ontstaan, waarvan 60% door vrouwen is opgericht.
het percentage vrouwelijke NEET’s nog altijd te hoog
Hoewel het aantal vrouwelijke ondernemers toeneemt, is het percentage vrouwelijke NEET's (Not in Education, Employment & Training) nog altijd te hoog. In 2018 was 26% van de vrouwen van 15 tot 64 jaar niet aan het werk, noch op werkloosheidsuitkering, noch student, terwijl het aandeel niet-actieve mannen slechts 15% bedroeg.
Loubna Azghoud, verantwoordelijke van het platform Women in Business: “Het gezicht van de NEET is een vrouw! Het percentage van 26% “vrouwelijke NEET’s” mag niemand onverschillig laten, het geeft de ongelijkheid weer in economische opportuniteiten voor de Brusselse vrouwen.
In België is het verschil tussen jonge mannelijke en jonge vrouwelijke NEET's ronduit flagrant. We zien dat tussen 25 en 29 jaar het verschil 6% hoger is voor vrouwelijke NEET's en tussen 30 en 34 jaar nóg hoger, met 8,6% meer vrouwen. Dat zijn niet toevallig de leeftijdscategorieën waarin vrouwen moeder worden en de verantwoordelijkheid dragen voor jonge kinderen.
De barometer toont ook een verschil tussen de gemeenten in het noorden en in het zuiden van Brussel: terwijl het aandeel vrouwelijke zelfstandigen in Ukkel 12,9% bedraagt (het hoogste in Brussel), daalt het in Sint-Jans-Molenbeek tot 3,8%. Deze cijfers moedigen ons bij Women in Business aan om onze acties in het noordelijke halfrond van Brussel te versterken.”
De gevolgen van de coronacrisis
De barometer van het vrouwelijk ondernemerschap in het Brusselse Gewest, een gemeenschappelijke realisatie van 1819 en hub.brussels, toont ook aan dat bijna een kwart van de vrouwelijke zelfstandigen in Brussel actief is in de handel en in de horeca, net de sectoren die sterk zijn getroffen door de coronacrisis. Het is belangrijk om de gevolgen voor de activiteit van de vrouwelijke ondernemers in Brussel te meten. In de komende weken zal hub.brussels een impactstudie laten uitvoeren. Ze zal zich richten op de moeilijkheden, obstakels en specifieke behoeften waarmee vrouwelijke ondernemers in Brussel momenteel geconfronteerd worden.
Dankzij deze studie zal de begeleiding van hub.brussels kunnen worden versterkt en de inhoud worden aangepast voor vrouwelijke ondernemers.
Kerncijfers van de barometer 2019
| 35 | De meerderheid van de vrouwen (57,3%) die een activiteit als zelfstandige beginnen, is jonger dan 35 jaar |
| 66 | Twee derde van de vrouwelijke zelfstandigen (66%) heeft een diploma hoger onderwijs |
| 3,8 | Sint-Jans-Molenbeek heeft het laagste percentage vrouwelijke zelfstandigen in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest (3,8%). Sint-Pieters-Woluwe, Watermaal-Bosvoorde en Ukkel hebben de hoogste percentages, rond de 10% tot 13% |
| 31,7 | Het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest telt verhoudingsgewijs 4 tot 5 keer meer vrouwelijke zelfstandigen met een buitenlandse nationaliteit (31,7%) dan de andere gewesten. |
| 92 | Op 5 jaar tijd is het aandeel van vrouwen in de raden van bestuur van beursgenoteerde ondernemingen met 92% gestegen, van 16,7% naar 32%. Terwijl België in 2013 op Europees niveau (EU-28) op de 12e plaats stond, stond het in 2018 op de 6e plaats. |
| 50.000 | 8,7% van de Brusselse vrouwelijke zelfstandigen heeft een inkomen van meer dan 50.000 euro per jaar. In de hoogste inkomensklassen vanaf 30.000 euro, zijn vrouwelijke zelfstandigen talrijker dan de mannen! Zou dat een teken van verandering zijn ...? |
meer info over deze barometer?
Contacteer Loubna Azghoud, coördinatrice van het project Women in Business.